De leeggezogen dwerg

Waar ik naartoe wil: ook ons vakgebied blijft zich ontwikkelen, met safety management software en andere troeven. En juist deze ontwikkeling baart me ook zorgen. Ik noem een paar voorbeelden:

• de online toolboxmeeting
• het ‘geautomatiseerde’ V&G-plan; je hoeft alleen maar de werkzaamheden aan te klikken en het programma bepaalt wat de aanwezige gevaren en risico’s zijn
• delen van gevaarlijke situaties, ongevallen, enzovoort via een portal
• instructies en online-toetsen, zoals de Generieke Poortinstructie op bouwplaatsen

Begrijp me niet verkeerd, ik zie zeker de meerwaarde van deze veranderingen. Ik ben er zelfs ontzettend blij mee dat we steeds slimmer worden, waardoor we een hoop processen kunnen automatiseren. Toch blijf ik huiverig voor het verlies van ons menselijk inschattingsvermogen. Maar volgens mij is dat ook wel een eigenschap die een veiligheidskundige moet hebben. Gelukkig ben ik niet de enige. Wijlen Harry Mulisch zei: “Wat toeneemt is de techniek. Die wordt reusachtig en de mensen zitten er als leeggezogen dwergen tussen.”

Ik wil er dan ook voor waken dat er in de toekomst weinig of geen medewerkers zijn die zelf nog goed nadenken. Ook wij als veiligheidskundigen
moeten hieraan niet ten onder gaan. Want we bewandelen zo de weg van de minste weerstand, maar levert dat de meeste waarde op voor de veiligheid van onze collega’s?

Deze column is ook gepubliceerd in het ledeninformatieblad NVVKinfo – September 2019 nr3. De Nederlandse Vereniging voor Veiligheidskunde (NVVK) is een kennisplatform voor en door veiligheidskundigen in Nederland.