De noodzaak om ons aan te passen aan actuele veranderingen in ons klimaat en onze leefomgeving is een feit. Het is evident dat landschapsarchitecten hierbij een prominente rol vervullen. In de praktijk blijkt dit echter nog een grote opgave. Hoge parkeernormen en grote bebouwingsdichtheden blijven de groene ruimte onder druk zetten. Tegelijk zijn er ook positieve ontwikkelingen zichtbaar. Bouwers en overheden worden steeds creatiever en inventiever om groen in de stad te realiseren. En dat is nodig. Elke ontwerper en architect moet zijn rol pakken en in ieder ontwerp opnieuw nadenken over welke bijdrage zijn plan levert aan een duurzame leefomgeving. Hoe klein deze maatregelen ook lijken!
Toekomstbestendig ontwerpen als norm
Landschapsarchitecten hebben een unieke positie; zij geven onze toekomstige leefomgeving vorm. Nu de effecten van ons veranderende klimaat steeds zichtbaarder worden, dragen architecten een belangrijke verantwoordelijkheid. Bij ieder ontwerp geven we richting aan de toekomst van de stad en ons landschap. Een concrete invulling van klimaatmaatregelen is daarom bij alle ruimtelijke opgaven relevant en van cruciaal belang.
Deze verantwoordelijkheid benadrukt tevens het belang om de tuin- en landschapsarchitect in het volledige ontwerpproces (van initiatief tot en met realisatie) te betrekken. Gebouw en buitenruimte gaan hand in hand. Samen met de bouwarchitect bepalen zij vanaf eerste initiatief de scope en ambities voor een duurzaam en klimaatbestendig ontwerp. Samen met andere ruimtelijke ingrepen die aangenaam wonen, werken en verblijven mogelijk maken.
Adaptatie vs. mitigatie
Binnen klimaatmaatregelen zijn twee belangrijke subthema’s te onderscheiden: adaptatie en mitigatie.
Klimaatadaptatie
Klimaatadaptatie betreft de aanpassing aan klimatologische veranderingen die de toekomst onherroepelijk met zich meebrengt. Door het toepassen van adaptieve maatregelen richten we ons op het beperken van de gevolgen voor de (openbare) ruimte. Daarbij merken we op dat juist de mens en maatschappij voor hun gebruik van deze ruimte om adaptieve maatregelen vragen. De natuur is eigenlijk volledig adaptief. Adaptieve maatregelen zijn bijvoorbeeld het tegengaan van de gevolgen van wateroverlast, hitte en droogte in onze directe (lokale) leefomgeving. Deze website biedt hiervoor duidelijke handvatten.
Klimaatmitigatie
Wanneer men spreekt over klimaatmitigatie doelt men op de vermindering van de impact op het klimaat die onze huidige manier van leven teweegbrengt (uitstoot van broeikasgassen). Grootschalige maatregelen en programma’s zijn nodig om met name onze CO2-uitstoot terug te dringen. Het toepassen van mitigerende maatregelen is ook gericht op het faciliteren van elektrisch rijden, het stimuleren van duurzame energietoepassingen en het investeren in meer vierkante meters groen (vastleggen CO2). Ook het vergroten van het bewustzijn van onze effecten op het klimaat in de buitenruimte kan een ontwerpdoel zijn.
Kortom ook hier geldt: groots denken, lokaal acteren!
Bouwen met groen
Voor ontwerpers, landschapsarchitecten en alle andere personen betrokken bij de inrichting van de (openbare) ruimte heeft onze projectleider sr., Albert Jan Kerssen samen met de VHG een workshop ontwikkelt. In de workshop bouwen met groen kunt u, concreet voor uw casus, op interactieve wijze inspiratie opdoen voor klimaatmaatregelen relevant voor uw ontwerpopgave. Samen zult u merken dat met kleine ingrepen al veel effect kan worden bereikt in uw project! Lees hier meer over de workshop.
Wilco van Heerewaarden
Vestigingsmanager, idverde Advies
T: 06 23 51 93 37
E: wilco.v.heerewaarden@idverde.nl